Trong tiếng Nhật “Shirakawa” nghĩa là làng của con sông trắng, còn “Gokayama” nghĩa là năm quả núi. Hai ngôi làng này vang danh tại Nhật Bản bởi lối kiến trúc gassho-zukuni điển hình được thể hiện rõ nét trên từng ngôi nhà tại đây.
Gassho-zukuri nghĩa là “chắp tay cầu nguyện”, đây là một phong cách kiến trúc riêng biệt, độc lạ với phần mái nhà được xây bằng mái tranh có hình dáng tựa như bàn tay của nhà sư đang khẩn nguyện. Đây cũng là 2 trong những khu vực có tuyết rơi nhiều nhất trên thế giới, do đó, những ngôi nhà này được xây theo lối kiến trúc Gassho-zukuri nhằm chống chọi lại sự khắc nghiệt của thời tiết nơi đây.
Những ngôi nhà trong làng thường có từ 3 – 4 tầng, phù hợp cho các đại gia đình ở. Tầng đầu tiên được sử dụng để sinh hoạt gia đình, các tầng tiếp theo được dùng cho việc trồng dâu nuôi tằm, kể cả trong mùa đông khắc nghiệt nhất.
Làng Shirakawa-go
Sở hữu tất cả 114 mái nhà cổ, đứng sát nhau ở chân núi Haku-san thuộc tỉnh Gifu với dòng Shogawa chảy vắt ngang cùng những cánh đồng lúa. Shirakawa-go (nghĩa là Bạch giang quận cổ) là nơi thấm nhuần tinh thần Nhật Bản cổ xưa. Shirakawa-go trước kia từng là nơi tu hành của các bậc ẩn tăng cho đến khi Phật giáo ở Nhật Bản kết hợp với Mật tông...
Những mái nhà ở đây đều được lót cỏ tranh, với lớp cỏ dày khoảng 50 cm, tái hiện những hình ảnh những bàn tay cầu khấn vừa thấm nhuần tính tôn giáo, vừa để che đỡ những trận cuồng nộ của thiên tai. Các mái nhà này còn được xây dốc để mưa và tuyết rơi thẳng xuống mặt đất, không ứ đọng trên mái. Bên cạnh đó, những ngôi nhà thường quay về hướng Bắc hoặc Nam để tránh gió cấp, mùa Đông thì ấm áp và mùa Hè thì mát mẻ.
Làng Gokayama
Làng Gokayama không đông đúc bằng làng Shirakawa-go, phát trển và khó tiếp cận. Tuy vậy, ở đây lại có quang cảnh cổ kính hơn, không đan xen các công trình kiến trúc hiện đại. Gokayama được phân thành nhiều ngôi làng nhỏ, hai ngôi làng lớn nhất và đẹp nhất là Suganuma và Ainokura.
Làng Suganuma bao gồm: làng Suganuma và Gokayama Gassho no Sato. Nhiều ngôi nhà gassho-zukuri ở Suganuma nay là các bảo tàng nhỏ trưng bày các hình ảnh cuộc sống đời thường của nông dân, ngành sản xuất giấy washi và ngành sản xuất thuốc súng được duy trì tại nơi này. Tại Gokayama Gassho no Sato, phía bên kia đường hầm vẫn còn tồn tại một số nhà gassho-zukuri truyền thống được quy hoạch lại làm nơi ở cho các nhóm học sinh, sinh viên các trường học đến sinh hoạt và trải nghiệm. Làng Ainokura: Tận sâu trong thung lũng, Ainokura là ngôi làng xa xôi nhất của vùng Gokayama. Đây cũng là ngôi làng rộng nhất với gần 20 ngôi nhà gassho-zukuri. Nhiều nhà vẫn là nơi ở hiện tại của người dân.
Làng Lịch sử Shirakawa-go và Gokayama được công nhận là Di sản văn hóa thế giới năm 1995.